Krajowa Rada Związków i Stowarzyszeń Abstynenckich zrzeszająca przedstawicieli ruchu abstynenckiego z całej Polski zwraca się z prośbą do Pana Marszałka Senatu o odrzucenie rządowego projektu ustawy o zdrowiu publicznym (uchwalona przez Sejm RP na pos. nr 99 dnia 11-09-2015; druk nr 3675).
Przyjęcie tej ustawy w znaczący sposób ograniczy rolę i znaczenie Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Wśród zadań z zakresu zdrowia publicznego wymienia się m. in. promocję zdrowia, profilaktykę chorób, działania w obszarze aktywności fizycznej. Nie ma wśród nich działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, ani w ogóle problematyki uzależnień.
Chcielibyśmy zauważyć, że w Polsce liczbę osób uzależnionych szacuje się na ok. 600 tys., a osób pijących ryzykownie i szkodliwie na ok. 2,5 mln1. W rodzinach z problemem alkoholowym żyje ok. 3-4 mln osób, w tym 1,5-2 mln dzieci, a na szkody związane z alkoholem narażony jest każdy Polak, niezależnie od tego czy sam spożywa alkohol czy nie. Wg Światowej Organizacji Zdrowia alkohol znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia populacji, a ponad 60 rodzajów chorób i urazów wiąże się z jego spożywaniem.
Proponowane zapisy ustawy o zdrowiu publicznym marginalizują problem uzależnień świadcząc o całkowitym braku wiedzy autorów na temat złożoności i wagi tego zagadnienia. Nie precyzują, jakie środki zostaną przeznaczone na ten obszar – pozostawiając w ten sposób dużą dowolność interpretacji. Zupełnie też pomijają fakt istnienia osób i instytucji zajmujących się profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych nie wskazując ich jako partnerów do współpracy czy uczestnictwa w radach Ministra Zdrowia, a to właśnie dzięki działaniom Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Krajowej Radzie Związków i Stowarzyszeń Abstynenckich systematycznie zwiększa się wiedza polskiego społeczeństwa na temat alkoholu i szkód związanych z jego spożywaniem; poszerzają się możliwości leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych i współuzależnionych, cały system rozwiązywania problemów alkoholowych działa coraz sprawniej i pozwala na zapewnienie coraz bardziej profesjonalnej pomocy osobom uzależnionym i członkom ich rodzin.
Alkohol jest jedyną legalną substancją psychoaktywną i od zawsze jego dystrybucja podlegała kontroli i różnym ograniczeniom, a skutki jego spożywania dotyczą wszystkich Polaków.
Nie można dopuścić do tego, by tak szeroka skala problemów została sprowadzona do jednego z celów operacyjnych Narodowego Programu Zdrowia.
Proponowana ustawa nie poprawi stanu zdrowia Polaków, a wręcz pogorszy; spowoduje w obszarze rozwiązywania problemów alkoholowych zapaść i utratę tych wartości, które zostały wypracowane do tej pory.
Zwracamy się zatem z prośbą o odrzucenie ustawy o zdrowiu publicznym w obecnej formie.
1 Moskalewicz J., Kiejna A., Wojtyniak B. (red.), Kondycja psychiczna mieszkańców Polski. Raport z badań „Epidemiologia zaburzeń psychicznych i dostęp do psychiatrycznej opieki zdrowotnej – EZOP Polska, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2012.